W Watykanie rozpoczęło się spotkanie kardynałów z całego świata. Obserwatorzy zastanawiają się czy podczas konsystorza dojdzie do reformy wyboru papieża? Zdjęcie: REUTERS
W Watykanie rozpoczął się konsystorz zwyczajny, który będzie trwał w dniach 29 i 30 sierpnia. Spotkanie kardynałów dotyczy nowej konstytucji apostolskiej Praedicate Evangelium. Jest to pierwszy publiczny konsystorz zwyczajny, jaki Papież Franciszek zwołał od 2015 roku.
Planowane są spotkania dla grup językowych dotyczące różnych aspektów Dokumentu, a także debaty plenarne. Na chwilę obecną potwierdzony jest udział 197 uczestników, w tym kardynałów, patriarchów katolickich Kościołów Wschodnich i przełożonych Sekretariatu Stanu. Po południu we wtorek 30 sierpnia, po zakończeniu prac zgromadzenia, o godz. 17.30 zostanie odprawiona Msza św. w Bazylice św. Piotra.
Choć zapowiadając spotkanie kardynałów Ojciec Święty nie mówił o nadzwyczajnym konsystorzu, to 29 i 30 sierpnia faktycznie dojdzie do takiego wydarzenia. Papież nazwał je spotkaniem wszystkich kardynałów, aby zastanowić się nad nową konstytucją apostolską „Praedicate Evangelium”. Spełnia to warunki dla zwołania nadzwyczajnego konsystorza.
Praedicate Evangelium
Konsystorz nadzwyczajny 29 i 30 sierpnia otworzy pozdrowienie dziekana Kolegium Kardynalskiego, kard. Giovanniego Battisty Re, przemówienie Ojca Świętego i sprawozdanie na temat „Praedicate Evangelium”, prawdopodobnie autorstwa któregoś z kardynałów.
Jak zauważają watykaniści, chociaż podobnie jak w 1985 roku kardynałowie będą mówili o reformie Kurii Rzymskiej, to przed 37 laty kardynałowie zaczęli wymieniać między sobą poglądy, w sposób szeroki i ogólny, w momencie, gdy rodziła się idea reformy po reformie posoborowej św. Pawła VI. Obecnie, na drugim nadzwyczajnym konsystorzu Papieża Franciszka, kardynałowie będą mówić o dokumencie, który już został promulgowany i już obowiązuje
Oczywiście dla żadnego z nich nie jest to dokument nieznany. Wszyscy mieli okazję, na różne sposoby, uczestniczyć w tworzeniu nowej konstytucji. Nowość polega na tym, że będą mogli przedyskutować tę kwestię zbiorowo, twarzą w twarz, jak to się robi w kongregacjach poprzedzających konklawe i z pewnością podczas samego konklawe.
Reforma Papieża Franciszka
Zasadniczy temat zbliżającego się konsystorza można streścić w jednym pytaniu: jaką strukturę należy stworzyć jako służbę, jako prawdziwą diakonię, aby wspomagać Biskupa Rzymu w rządzeniu Kościołem, któremu przewodniczy w miłości?
Z tego, co można zebrać w niektórych kręgach watykańskich, kardynałowie udzielą poparcia reformie Franciszka, która jest akceptowana. Wszyscy jednocześnie zwrócą uwagę, że sukces – skuteczność i efektywność instrumentu – będzie można zmierzyć dopiero z upływem czasu i dlatego nie będzie można dokonać ogólnej oceny przed upływem pięciu lat.
Na konsystorzu nadzwyczajnym większość obecnych kardynałów będzie z nominacji Franciszka. Na drugim miejscu znajdą się mianowani przez Benedykta XVI, a na końcu bardzo nieliczni mianowani przez św. Jana Pawła II. W pierwszym nadzwyczajnym konsystorzu Franciszka, w lutym 2014 roku, było dokładnie odwrotnie. Dlatego niektórzy obserwatorzy przewidują, że podczas tych dwóch dni konsystorza pojawią się prawdziwi papabili i prawdopodobne trendy wyborcze.
O ile wiemy, na nadzwyczajnym konsystorzu nie będzie żadnych przemówień, planowanych interwencji ani sprawozdań. Zamiast tego będzie już złożony raport biskupa Marco Mellino, sekretarza Rady Kardynałów. Dotyczy on reformy Kurii i tego, jak musi ona ewoluować. Następnie kardynałowie powinni zostać zorganizowani w grupy językowe, podobnie jak to się dzieje podczas prac Synodu Biskupów, aby przedyskutować między
Sede vacante
Nie wiemy jeszcze, czy papież Franciszek wprowadzi kolejne reformy podczas konsystorza. Może jednak dojść do modyfikacji norm dotyczących tzw. sede vacante, czyli sytuacji prawnej w okresie po śmierci czy rezygnacji papieża z dalszego pełnienia swej posługi, koniecznej ze względu na to, że „Praedicate Evangelium”, czyli konstytucja apostolska regulująca funkcjonowanie Kurii, odwołała niektóre podstawowe urzędy działające podczas sede vacante, takie jak Kamera Apostolska.
Ale mówi się też o reformie zasad samego konklawe, zwłaszcza kongregacji generalnych czy spotkań poprzedzających konklawe. Kardynałowie – elektorzy mają pracować w grupach językowych i pozostawić wszystko w rękach sprawozdawców. Byłaby to bardzo znacząca reforma kongregacji generalnych, które tym samym straciłyby swoje dotychczasowe cechy obrad gremialnych.
Inną kwestią może być także dyskusja nad rolą papieża, który zrezygnował z dalszego pełnienia posługi Piotrowej, czy sytuacji, gdy papież może być obiektywnie niezdolny do rządzenia. Jest to kwestia kluczowa, biorąc pod uwagę postęp medycyny, który pozwala osobom z ciężkimi chorobami, takimi jak choroba Alzheimera, żyć przez wiele lat.
Kardynał Oscar Andrés Rodriguez Maradiaga, koordynator prac Rady Kardynałów, również oświadczył 5 maja, że kwestia rezygnacji była tematem poruszanym jedynie podczas sesji roboczych Rady. To, co Kodeks Prawa Kanonicznego przewiduje w kwestii rezygnacji papieża, będzie musiało być uregulowane bardziej kompleksowo. Przestudiowanie niektórych możliwych reform powierzono jezuicie o. Gianfranco Ghirlandzie, kanoniście bardzo bliskiemu papieżowi Franciszkowi, który 27 sierpnia został mianowany kardynałem.
(na podst. ekai.pl)
Przeczytaj więcej:
Kardynałowie Papieża Franciszka
„Praedicate Evangelium” – punkt dojścia i punkt wyjścia
Czy dojdzie do reformy sposobu wyboru papieża?